ตรวจผักยอดนิยม พบสารเคมีตกค้างอื้อ

การสำรวจของ Thai-PAN ประจำปี 2558 ในผักและผลไม้ที่คนไทยนิยมบริโภคมากที่สุด 10 อันดับแรก โดยใช้ห้องปฏิบัติการที่ได้รับการรับรองมาตรฐานระหว่างประเทศ

ไทยแพนสุ่มตรวจผักในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑลเมื่อวันที่ 9 มีนาคม พ.ศ. 2558 ครอบคลุมชนิดผักที่ตามความนิยมบริโภค 10 ชนิด ได้แก่ คะน้า ผักกาดขาวปลี กะหลํ่าปลี แตงกวา ถั่วฝักยาว มะเขือเปราะพริกขี้หนูเม็ดใหญ่(พริกแดง) กะเพรา กวางตุ้ง ผักบุ้งจีน (ซึ่งเป็นการประมวลข้อมูลจากการตอบแบบสอบถามโดยตรงของผู้บริโภค 1,179 คน ประกอบกับข้อมูลการบริโภคอาหารของประเทศไทยระหว่าง ธันวาคม 2546-ธันวาคม 25472 และรายงานผลผลิตรายปีของพืชผักแต่ละชนิด พ.ศ. 2557 ของหน่วยงานราชการ)

สุ่มเก็บจากแหล่งจำหน่าย 2 ประเภท คือ ห้างค้าปลีก ประกอบด้วย บิ๊กซี เทสโก้โลตัส แมคโคร และผักที่ติดเครื่องหมาย Q และตลาดสด4 แห่ง ได้แก่ ตลาดไท ตลาดสี่มุมเมือง ตลาดบางใหญ่ และปากคลองตลาด

วิธีการสุ่มเก็บตัวอย่างเป็นไปแนวทางปฏิบัติของโคเด็กซ์ บันทึกข้อมูลของตัวอย่างโดยละเอียด อาทิ แหล่งที่ซื้อ แหล่งที่ผลิต ราคาต่อกิโลกรัม รวมจำนวนตัวอย่างที่เก็บทั้งสิ้น 80 ตัวอย่าง ส่งวิเคราะห์สารเคมีกำจัดศัตรูพืชตกค้าง 4 กลุ่ม คือ กลุ่มออร์แกโนฟอสเฟต ออร์แกโนคลอรีน คาร์บาเมต และไพรีทรอยด์ ที่ห้องปฏิบัติการ SGS ซึ่งได้รับมาตรฐาน ISO 17025 และเป็นห้องปฏิบัติการที่ได้รับการรับรองโดยกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ และหน่วยงานราชการในประเทศไทย

การแปลผล ในตัวอย่างชุดแรกที่วิเคราะห์หาสารพิษตกค้าง 4 กลุ่ม นำผลวิเคราะห์มาเปรียบเทียบกับค่า MRL ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่องอาหารที่มีสารพิษตกค้าง ประกาศเมื่อ 26 พ.ค. 2554 และโคเด็กซ์ และแปลผลโดยการเปรียบเทียบค่าเฉลี่ย ร้อยละ แยกตามชนิดผัก แหล่งจำหน่าย ชนิดและปริมาณสารตกค้างที่พบ

หมายเหตุ
1) ผลการตรวจในบางตัวอย่างอาจดูเหมือนขัดแย้งกับความรู้สึกและความเชื่อของเรา ยกตัวอย่างเช่น ในปี 2557 เราพบว่าแตงโมเป็นผลไม้ที่มีสารตกค้างเกินมาตรฐานน้อยที่สุดเมื่อเปรียบเทียบ ส้มสายน้ำผึ้ง ฝรั่ง แอปเปิล สตรอเบอรี่ และส้มจีน กล่าวคือพบมีสารตกค้างเกินมาตรฐานเพียง 15.4% เท่านั้น ในขณะที่ส้มสายน้ำผึ้งกลับปรากฎว่ามีสารเคมีกำจัดศัตรูพืตกค้างเกินมาตรฐานในทุกตัวอย่าง (100%) รายงานของไทยแพนสอดคล้องกับงานวิจัยของ Wanwimolruk และคณะ ม.มหิดล ที่ตีพิมพ์ใน PubMed ระบุว่าแตงโมเป็นผลไม้ที่ปลอดภัย โปรดดูที่ลิงค์นี้ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25697579

เพื่อยืนยันผลการตรวจสอบ ไทยแพนได้ส่งแตงโมและส้มซึ่งสุ่มตรวจในปี 2558 ไปตรวจสอบในห้องปฏิบัติการที่ต่างประเทศ ปรากฎว่าผลออกมาสอดคล้องกับผลการตรวจในปี 2557 (ไทยแพนจะนำเสนอผลการตรวจดังกล่าวในเร็วๆนี้)

2) มูลนิธิเพื่อผู้บริโภคเคยจัดทำโครงการเฝ้าระวังผักและผลไม้ที่ไม่ปลอดภัย ระหว่างปี 2555-2557 ปรากฎว่าผักกาดขาว และกะหล่ำปลี ปรากฎผลสารเคมีกำจัดศัตรูพืชตกค้างต่ำกว่าผักหลายชนิด สอดคล้องกับผลการเฝ้าระวังของไทยแพนในปีนี้

3) ผลการเฝ้าระวังนี้เป็นผลการดำเนินงานตรวจสอบจากการเก็บตัวอย่างเมื่อวันที่ 9 มีนาคม 2558 ไทยแพนจะยังคงเฝ้าระวังและตรวจสอบการปนเปื้อนของสารเคมีกำจัดศัตรูพืชต่อไปเป็นระยะ

ดาวน์โหลดเอกสารการนำเสนอโดยละเอียดได้ที่ http://www.thaipan.org/conference2558/document

ที่มา : เครือข่ายเตือนภัยสารเคมีกำจัดศัตรูพืช (Thai-PAN) 29 มี.ค.2558