เทศกาลตรุษจีน ถือเป็นเทศกาลมงคลที่ยิ่งใหญ่เพราะเชื่อว่าสิ่งดีๆ จะเกิดขึ้นในชีวิต คือ เริ่มต้นสิ่งใหม่ที่ดีขึ้น ได้สะสางสิ่งวุ่นวายในชีวิต ได้บูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์และบรรพบุรุษผู้ใหญ่ ทั้ง 3 สิ่ง เป็นมงคลพิเศษที่จะหาได้ในช่วงปีใหม่จีน ซึ่งการที่จะได้มานี้จะต้องทำการไหว้ทั้งเจ้าที่และบรรพบุรุษ โดยธรรมเนียมจะต้องมีของเครื่องไหว้หลัก คือ เนื้อสัตว์ทั้งตัว ได้แก่ เป็ด ไก่ ปลา กุ้ง ปลาหมึก หมูเนื้อแดง ผลไม้ เช่น ส้มสีทอง สาลี่ แอปเปิล องุ่น กล้วย หรือแก้วมังกร ให้มีชื่อที่เป็นมงคล ขนมตรุษจีน อย่าง ขนมเข่ง ขนมเทียน ขนมไข่ ขนมถ้วยฟู ขนมสาลี่ ขนมจำพวกขนมแห้งจันอับ อย่าง ถั่วตัด ข้าวพอง ขนมโก๋ ที่สำคัญคือ ซิ่วท้อ ที่เป็นขนมแป้งทำเลียนแบบผลท้อ ถือเป็นขนมมงคลอายุยืน
เมื่อไหว้ด้วยเครื่องไหว้ที่ครบบริบูรณ์แล้ว กิจกรรมหลังจากนั้นก็คือ ร่วมรับประทานอาหาร ซึ่งก็คือ “ของไหว้” นั่นเอง
เกี่ยวกับเรื่องนี้ นพ.กฤษดา ศิรามพุช ผู้อำนวยการศูนย์เวชศาสตร์อายุรวัฒน์นานาชาติ (ทีเซลส์) กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (วท.) บอกว่า อยากจะฝาก 7 เทคนิค อันเป็นมงคลสำหรับการสร้างสุขภาพที่ดีในช่วงเทศกาลตรุษจีน คือ
1.เน้นรับประทานเนื้อขาว เช่น เนื้อไก่ไม่ติดหนัง เนื้อปลา เนื้อกุ้ง ปลาหมึก เพื่อให้ได้โปรตีนที่มีคุณภาพเพียงพอ ที่สำคัญเนื้อสีขาวเหล่านี้มีฤทธิ์ลดไขมันส่วนเกินได้ด้วย หรือถ้าจะรับประทานเนื้อหมูสามชั้น ก็ขอให้ใช้วิธีอบรีดมันออก หรือเจียวรีดน้ำมันออก 2.ลดอาหารไขมัน เมื่อต้องรับประทานส่วนที่มัน เช่น หมูสามชั้น หรือเนื้อเป็ดพะโล้มันๆ ที่มาพร้อมเครื่องใน ขอให้เลี่ยงรับประทานน้ำพะโล้ เพราะมียูริกสูง และเลือกรับประทานอาหารไขมันดี อย่างเนื้อปลา กุ้ง หรือว่า ปลาหมึก เสริมเข้าไป เพราะจะช่วยเพิ่มไขมันดี (HDL-c) และลดไขมันเลว (LDL-c) ได้
3.เลือกสรรวิธีปรุง หลังจากไหว้เสร็จของไหว้จะถูกแปรรูปขอให้เลือกวิธีปรุงที่ปรุงแต่น้อย โดยเฉพาะลดหวาน กับลดเค็มให้มาก เพราะอาหารตรุษจีนมักเป็นแบบคั่วเกลือ หรือผัดมันๆ เทคนิคง่ายๆ คือ คั่วด้วยน้ำมันน้อย และผัดด้วยสมุนไพรลดไขมันอย่าง ขิง กระเทียม ขึ้นฉ่าย เช่น ไก่ผัดขิง เป็ดรวนกระเทียม หรือเนื้อปลาผัดขึ้นฉ่าย
4.มุ่งขนมถั่ว ขนมไหว้แม้จะหนักแป้งก็จริง แต่ก็มีส่วนประกอบจากถั่วและธัญพืชอยู่มาก ซึ่งมีส่วนในการล้างพิษจากแป้งและความหวานที่ประหารสุขภาพ โดยขนมสุขภาพที่ควรเลือก ได้แก่ ขนมไส้ถั่วทั้งหลาย ขนมตุ้บตั้บ ขนมเปี๊ยะ คอเป็ด เม่งทึ้งงาดำ ขนมเทียนไส้เค็ม ส่วนขนมแป้งอย่างขนมเข่งนั้น วิธีกินให้สุขภาพดีคือ ไม่ควรเอาไปทอดเพิ่มน้ำมันให้หนักแคลอรีขึ้นมาอีก
5.เพิ่มผลไม้ เป็นพระเอกของงานตรุษจีน ท่ามกลางกลิ่นธูปและควันเทียนไหว้ ผลไม้สดจะฉายแสงแห่งสุขภาพออกมา ในเมืองจีนมีผลไม้สดน้อยเพราะหนาว เวลาไหว้จึงใช้ขนมแป้งประดิษฐ์เป็นผลไม้แทน แต่เมืองไทยเรามีทั้งส้มรสดีที่มีวิตามินเพิ่มคอลลาเจนและเส้นใยลดไขมัน อีกทั้งแอปเปิลลูกงามๆ กล้วยหอมหวีโตๆ ที่อุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระช่วยเสริมมงคลสุขภาพรับตรุษจีน
6.ลดควันธูปไหม้ ในควันธูปแต่ละกำมือมีละอองขนาดจิ๋วมากมาย และมีเคมีไหม้หรือสารเคมีที่ทำปฏิกิริยากับอากาศซึ่งมีผลกับสุขภาพทางเดินหายใจและภูมิแพ้ ซึ่งทางหนึ่งที่ช่วยป้องกันได้ก็คือ จุดธูปในที่โล่งหรือกลางแจ้ง ถ้าจุดในบ้านก็ขอให้เลือกห้องโถงใหญ่ที่อากาศระบายดี แล้วเมื่อเสร็จพิธีก็นำกระถางธูปไปไหว้ข้างนอกให้ควันไม่อบอวลอยู่ภายใน เป็นการไหว้เทวดานอกบ้านได้ด้วย หรืออีกทางหนึ่งที่หลายแห่งใช้คือ ใช้ธูปไฟฟ้าแทนซึ่งจะช่วยให้ปลอดจากควัน
7.ให้ขยับตัว เป็น 1 ในธรรมเนียมที่สำคัญของตรุษจีนว่า จะต้องมีวันที่ช่วยกันทำความสะอาดบ้าน Big Cleaning day เป็นเคล็ดว่าปีใหม่แล้วชีวิตจะปลอดจากอุปสรรคไม่วุ่นวายกับขยะและความไม่เรียบร้อยใดๆ ขอให้ช่วยกันออกแรงทำความสะอาดเต็มที่ อย่างน้อยจัดห้องของตัวเองก็ได้ เป็นการเอ็กเซอร์ไซส์ไล่แคลอรีส่วนเกินจากร่างกาย ที่สำคัญคือ เป็นการเริ่มต้นปีใหม่ในเรื่องสุขภาพที่ดีด้วย
ที่มา : มติชน 28 ม.ค.57