ข่า เป็นสมุนไพรในครัวอีกหนึ่งชนิดที่เราคุ้นเคยกับเมนูต้มยำ ข่า ตะไคร้ ใบมะกรูด นี่คือเครื่องต้มยำที่ขาดไม่ได้
ข่า มีชื่ออื่นๆ เรียกตามแต่ละท้องถิ่น เช่น ภาคเหนือเรียกว่า ข่าหยวก ภาคอีสานเรียกว่า ข่าหลวง
ข่าเป็นพืชที่มีลำต้นอยู่ใต้ดิน (เหง้า) และยังประกอบไปด้วย ใบ ดอก ผล และเมล็ด โดยจัดอยู่ในตระกูลขิง เป็นพืชสมุนไพรชนิดหนึ่งที่บ้านเราและอินโดนีเซียนิยมนำมาใช้ในการประกอบอาหารต่าง ๆ ใช้เป็นเครื่องเทศเพื่อช่วยแต่งกลิ่นอาหาร ดับกลิ่นคาวของเนื้อสัตว์ต่าง ๆ ใช้เป็นส่วนผสมในเครื่องแกงหรือน้ำพริกต่าง ๆ ใช้ปรุงรสในอาหารต่าง ๆ อย่างต้มข่า ต้มยำ ผัดเผ็ด เป็นต้น
ข่าแก่ 100 กรัม ให้พลังงาน 55 กิโลแคลอรี่
ข่า มีรสเผ็ดร้อน บรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อและขับลม
เหง้าแก่มีรสร้อนเผ็ดปร่า ใช้ปรุงรสและแต่งกลิ่นน้ำพริกแกง มีสรรพคุณทางยาสมุนไพรคล้ายเหง้าอ่อน
เหง้าข่ามีน้ำมันหอมระเหยช่วยลดอาการปวดเกร็ง อาหารไม่ย่อยและยับยั้งแผลในกระเพาะอาหารได้ ลดการอักเสบ บรรเทาอาการคลื่นไส้และสะอึก ท้องเสีย มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อแบคทีเรียและฆ่าเชื้อรา
จาการศึกษาพบว่าใน “ข่า” มีสารสำคัญคือ 1’-acetoxychavicol acetate (ACA) มีฤทธิ์ยับยั้งการเกิดมะเร็งจากการเหนี่ยวนำของสารเคมีที่เป็นสารก่อมะเร็ง
ฉะนั้นการที่เรากิน “ข่า” ก็เท่ากับว่าเราได้กินยาป้องกันมะเร็งไปด้วย
“ข่า” เป็นสมุนไพรที่ปลอดภัย ไม่มีฤทธิ์ก่อกลายพันธุ์และไม่เป็นพิษเฉียบพลันและเรื้อรัง
เราใช้ “ข่า” เป็นตำรับยาได้ด้วย
ข่า…แก้อาการหวัด ไอ เจ็บคอ นำข่าแก่มาฝานตากแดดให้แห้ง แล้วนำมาบดหยาบๆ ใช้ผงข่าครึ่งช้อนชา ชงกับน้ำร้อน 1 ถ้วย ทิ้งไว้ 10 – 15 นาที ดื่มครั้งละ 1 ถ้วย วันละ 3 เวลา หรือนำผงข่ามาบรรจุแคปซูลเก็บไว้กินก็ได้…สะดวกกับการกินและพกพาไปด้วย
การดื่ม “ชาข่า” ถือว่าเป็นยำบำรุงร่างกาย ช่วยบำรุงสมรรถภาพทางเพศ และช่วยให้การไหลเวียนของเลือดและการเผาผลาญของร่างกายดีขึ้น
“ข่า” นำมารักษากลากเกลื้อนได้ด้วย นำข่าแก่ๆ มาหั่นเป็นแว่นๆ แล้วนำมาทาผิวได้เลย
หรือตำข่าคั้นเอาแต่น้ำ หรือตำข่าผสมเหล้าขาวกวนให้ตัวยาข่าเหลวๆ จากนั้นนำมาทาตรงที่เป็นกลาก-เกลื้อน ทาบ่อยๆ จนกว่าจะหาย
บางตำราใช้ข่ารักษาอาการลมพิษ
เรานำข่าแก่ๆ 1 แง่ง ตำให้ละเอียดเติมเหล้าโรงให้พอแฉะๆ ผสมให้เข้ากัน จากนั้น นำมาทาบริเวณที่เป็นลมพิษ ให้ทาบ่อยๆ จนกว่าจะดีขึ้น
เห็นมั้ยคะว่า… ข่า มีประโยชน์มากกว่าเป็นเครื่องต้มยำ
ขอตัวไปดื่ม “ชาข่า” ก่อนนะคะ
จอกันใหม่ในโพสต์หน้า
#มูลนิธิสุขภาพไทย #สมุนไพรไทย #สมุนไพรในครัว #ข่าสุมนไพรไทย
#หมอพื้นบ้าน #สุขภาพชุมชนด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพ #สสส.
