ยากวนบำรุงร่างกาย

งานชิ้นเล็กๆอย่างหนึ่งของชาวมูลนิธิสุขภาพไทย คือการเดินทางลงพื้นที่ในหมู่บ้านต่างๆ เพื่อสนับสนุนให้ชุมชนฟื้นฟูภูมิปัญญาท้องถิ่นของตน ให้กลับมาใช้ประโยชน์ได้จริงในยุคสมัยปัจจุบัน เมื่อเดินทางไปในทุกชุมชนก็ได้เรียนรู้ และพบกับพลังและศักยภาพของคนในหมู่บ้านทุกครั้ง และในการเดินทางลงพื้นที่ อ.หลังสวน จ.ชุมพร ก็ได้เรียนรู้การทำยากวน(ยาอายุวัฒนะ) จึงขอแนะนำตำรับยาอายุวัฒนะ ที่คนในชุมชนนาพญายังทำกินเองแต่ดั้งเดิมมาจวบจนทุกวันนี้ สูตรยานี้ได้รับความสนใจจากเจ้าหน้าที่สาธารณสุข ช่วยกันเผยแพร่ใน รพ.สต.นาพญาด้วย ตำรับยาบำรุงร่างกายหรือยาอายุวัฒนะเป็นของ นางเนือม เหล็กนาพญา เป็นยาบำรุงร่างกายหรือยาอายุวัฒนะ ที่ช่วยให้เลือดลมไหลเวียนดี มีคนในชุมชนมาขอแบ่งปันนำไปกินอยู่เสมอๆ ตัวยาไม่ได้พิสดารอะไร แต่เป็นสมุนไพรที่ช่วยบำรุงร่างกายทั้งนั้น

ส่วนประกอบตำรับยาประกอบด้วย 10 อย่าง ได้แก่
1.แห้วหมู 1 กระป๋องนม
2.ดีปลี 1 กระป๋องนม
3.กานพลู 1 กระป๋องนม
4.พริกไทย 1 กระป๋องนม
5.ลูกจันทร์ 1 กระป๋องนม
6.กระเทียม 3 กระป๋องนม
7.เกลือตัวผู้ 9 เม็ด
8.น้ำผึ้ง 1 กระป๋องนม
9.นมข้นหวาน 3 กระป๋องนม
10.ไข่ไก่บ้าน 3 ฟอง

เห็นตำรับยาแล้วอาจสงสัยว่าทำไมใช้กระป๋องนมเป็นเกณฑ์ กระป๋องนมเป็นการตวงวัดแบบชาวบ้าน ที่หาภาชนะได้ง่าย เหมือนถ้วยตวงใช้ตัวยาอย่างละ 1 กระป๋องหรือ 1 ส่วนนั่นเอง หากท่านที่ต้องการปรุงยากินเองในครัวเรือนจะใช้ถ้วยตวงอื่นๆก็ย่อมได้ โดยใช้สัดส่วนตามตำรับยาข้างต้น

วิธีทำยากวน เริ่มจากโขลกกระเทียมสดให้ละเอียดเสียก่อน ส่วนยาสมุนไพรทั้งหมดให้ใช้แบบแห้งที่ตำหรือบดเป็นผงไว้แล้ว จากนั้นตั้งกระทะบนเตาไฟ แล้วตอกไข่ไก่ลงไป ใส่นมข้น และน้ำผึ้งลงไปกวนให้เข้ากัน กวนสักพัก ใส่กระเทียมและพริกไทยลงไป กวนต่อ จากนั้นจึงใส่ตัวยาที่เหลือทั้งหมดลงไป กวนบนกระทะไปเรื่อยๆ จนแห้งหรือจับเป็นก้อน คล้ายมะม่วงกวน ทุเรียนกวน คือไม่แห้งแข็ง แต่มีเนื้อนุ่มที่พอตักได้ ยากวนที่ได้รอให้หายร้อนสักนิด ตักใส่กระปุกหรือภาชนะเก็บไว้กินได้ วิธีใช้ ให้กินครั้งละ 1 ช้อนชา กินเช้าและเย็น.