ฤดูร้อนอย่างนี้ ร่างกายของคนเราอ่อนเพลียและความร้อนแล้งของภูมิอากาศย่อมทำให้ธาตุไฟในร่างกายกำเริบ เป็นเหตุให้เกิดอาการร้อนใน ร่างกายเสียน้ำ อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร เกิดโรคภัยไข้เจ็บแทรกซ้อนได้ง่าย โชคดีภูมิปัญญาแพทย์แผนไทย มียาดีไว้สำหรับสร้างภูมิคุ้มกันโรค เป็นมหาพิกัดยาต้านโรคฤดูร้อน ชื่อว่า “ตรีผลา” คำว่า มหาพิกัดยาในที่นี้ หมายถึง พิกัดยาที่ใหญ่กว่าพิกัดธรรมดา เป็นการเอาตัวยาสมุนไพรมากกว่า 2 ตัวขึ้นไปมารวมกัน โดยน้ำหนักยาแต่ละตัวไม่เท่ากัน แล้วแต่ว่าต้องการเน้นหนักให้แก้กองฤดูอะไร แก้กองธาตุไหน หรือต้องการแก้โรคแทรกใด
สำหรับตรีผลาที่เป็นมหาพิกัดยา ต้านโรคฤดูร้อนนั้น ประกอบด้วยผลไม้ 3 ชนิด ได้แก่ ลูกสมอพิเภก ลูกสมอไทย และลูกมะขามป้อม ตามปกติ ยาตรีผลาที่ประกอบด้วยผลไม้ทั้ง 3 ชนิดอย่างละเท่าๆกัน เมื่อปรุงเป็นยาก็สามารถแก้โรคได้ทุกกองธาตุ เพราะลูกมะขามป้อมใช้แก้ธาตุลม ไม่ให้เกิดอาการสวิงสวาย เป็นลมหน้ามืด และลูกสมอพิเภกใช้แก้ธาตุไฟ ป้องกันไม่ให้เกิดอาการร้อนใน กำเดา เป็นแผลในปาก หรือผดผื่นปะทุขึ้นตามผิวหนัง เนื่องจากอาการร้อนใน โดยมีสูตรยา ดังนี้
ลูกสมอพิเภก 12 ส่วน แก้ธาตุไฟ
ลูกสมอไทย 8 ส่วน แก้ธาตุลม
ลูกมะขามป้อม 4 ส่วน แก้ธาตุดิน ธาตุน้ำ
วิธีการปรุงยา ตรีผลามหาพิกัดนี้ไม่ยาก นำสมุนไพรทั้ง 3 ตามสัดส่วนที่ว่ามาบดเป็นผง ปั้นลูกกลอนขนาด 250 มิลลิกรัม ในช่วงฤดูร้อน อย่างนี้ก็รับประทานครั้งละ 5 เม็ด 3 เวลา ก่อนอาหาร เด็กลดลงตามส่วน แต่สำหรับผู้ใหญ่ ที่มีน้ำหนักมากควรใช้ขนาดยาเพิ่มขึ้นเป็น 8 – 10 เม็ดก็ได้
