พันธุ์ไม้เหล่านี้มีอัตราเสี่ยงในการที่จะสูญพันธ์ุ์สูงเนื่องจากแต่ละชนิดมีสรรพคุณทางยาสมุนไพรที่ช่วยในการรักษาโรคได้อย่างดี แต่อัตราการเกิดและการอยู่รอดที่จะเสี่ยงต่อการถูกบุกรุกทำลายมีมาก พื้นที่ของป่าชุมชนก็มีจำนวนจำกัด ดังนั้นชุมชนจึงมีความจำเป็นและต้องเข้าใจในการที่จะเพาะขยายพันธุ์เพื่อที่จะนำไปปลูกทดแทนในป่า และส่งเสริมให้มีการปลูกตามหัวไร่ปลายนาในชุมชนต่อไป
ชื่อท้องถิ่น ตาไก้ ตาใกล้
ชื่อสามัญ กำแพงเจ็ดชั้น
ชื่ออื่น ๆ ตะลุ่มนก น้ำนอง มะต่อมไก่ หลุมนก
ชื่อวิทยาศาสตร์ Salacia chinensis L.
ชื่อวงศ์ CELASTRACEAE
ลักษณะทั่วไป
ไม้พุ่ม เลื้อยทอดลำต้นเกาะเกี่ยวขึ้นไป มีความสูงตั้งแต่ 2-5 เมตร เนื้อไม้มีสีแดงเรื่อๆ มีเส้นวงสีดำซ้อนกัน 7-9 ชั้น ใบเดี่ยว แผ่นใบรูปรี ปลายและโคนใบแหลม ออกตรงข้ามกัน ปลายเป็นติ่งทู่ถึงเรียวแหลม ผิวใบเกลี้ยง ดอกเล็กสีเขียวอ่อน ออกเป็นกระจุกตามซอกใบ ผลค่อนข้างกลมถึงรูปไข่ เมื่อสุกสีเหลืองส้ม รสหวานรับประทานได้ เกิดได้ทั่วไปตามป่าเบญจพรรณและป่าละเมาะทั่วทุกภาค ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด
การใช้ประโยชน์
เถารสเบื่อเมาฝาดสุขุม ต้มหรือดองสุราดื่ม บำรุงโลหิต ฟอกโลหิต แก้โลหิตเป็นพิษทำให้ร้อน แก้ปวดตามข้อ แก้ไขข้อพิการ แก้เข้าข้อ แก้ประดง ขับลม ฟอกและขับระดู รากรสเมาเบื่อฝาด ต้มหรือดองสุราดื่ม ขับระดู บำรุงโลหิต ดับพิษร้อนของโลหิต
การขยายพันธุ์ ตาใกล้เป็นไม้พื้นเมืองที่ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด
ขั้นตอนการขยายพันธุ์
1.นำผลของตาไก้ที่สุกเต็มที่จะมีลักษณะสีส้มนำมาหมักแช่น้ำประมาณ 3-5 วัน เพื่อที่จะทำให้เปลือกและเนื้อในผลสุกเน่าเปลือย
2.นำเมล็ดที่ได้จากการแช่น้ำมาตากแดดไว้ประมาณ 2-3 แดด
3.เตรียมกระบะเพาะด้วยไม้ทำคอกไม้สี่เหลี่ยม ภายในกระบะเพาะประกอบวัสดุเพาะในส่วนผสมของแกลบสุก ดินร่วนปนทราย ขุยมะพร้าว เศษซากใบไม้ที่เน่าเปื่อยได้ง่ายนำมาผสมคลุกเคล้าให้เข้ากัน
4.นำเมล็ดพันธุ์ตาไก้ที่ตากแห้งแล้วนำมาหว่านบนวัสดุเพาะภายในกระบะเพาะและนำเศษซากใบไม้แห้งสับเป็นชิ้นเล็กๆนำมาคลุมทับเมล็ดตาไก้อีกครั้งหนึ่ง
5.รดน้ำทุกครั้งที่สังเกตเห็นว่าวัสดุเพาะแห้งไม่จำเป็นต้องรดน้ำทุกวันเพาะจะทำให้เมล็ดเน่า
6.สถานที่ในการเตรียมกระบะเพาะชำกล้าไม้จะต้องเป็นที่ร่มรำไร ปล่อยทิ้งไว้ประมาณ 45 วัน เมล็ดก็จะเริ่มงอก
7.เมื่อต้นกล้ามีการเจริญเติบโตมีความสูงของลำต้นประมาณ 10 เซนติเมตรมีใบจริง 2-3 ใบให้ทำการย้ายต้นกล้าใส่ถุงเพาะชำ รดน้ำบำรุงรักษาจนกว่าต้นกล้าจะเจริญเติบโตแข็งแรงและนำไปเพาะปลูกต่อไป
สงวนลิขสิทธิ์ ตาม พรบ. ลิขสิทธิ์ พ.ศ 2537
สงวนลิขสิทธิ์ในการจัดพิมพ์ ถ่ายสำเนา หรือคัดลอกข้อความ หรือรูปที่ปรากฏในส่วนใดส่วนหนึ่งหรือทั้งหมดในเอกสารนี้ เว้นแต่จะได้รับอนุญาตจากมูลนิธิสุขภาพไทย เป็นลายลักษณ์อักษร
