ภูมิปัญญาท้องถิ่นกับเกษตรพื้นบ้าน : ว่าวสนู (6)

ภูมิปัญญาเกษตรภาคอีสานไม่ได้มีแต่การทำนายฝนจากใบหญ้าหวาย  ยังมีการทำนายฝนจาก สัตว์ สิ่งของและธรรมชาติอื่นๆ อีกค่ะ

แอดมินเคยสงสัยว่า …ก่อนจะมีกรมอุตุนิยมวิทยาพยากรณ์บอกว่าฝนจะมาเมื่อไหร่ ตกมากแค่ไหน  ชาวนาชาวไร่จะรู้ได้อย่างไรเรื่องฝนฟ้าจะมาเมื่อไหร่?

แอดมินจะชวนไปเที่ยวหมู่บ้านภาคอีสาน จินตนาการไปพร้อมๆ กัน ไปร่วมพยากรณ์ฝนกับผู้เฒ่าในหมู่บ้าน
รู้จัก “ว่าวสนู” มั้ยคะ?
สะนูว่าว” หรือ “ทะนูว่าว” ออกเสียงตามแบบชาวอีสาน หรือ  “ธนูว่าว” ทางภาคกลางเรียก “ว่าวหง่าว” หรือ “ดุ๊ยดุ่ย”
ว่าวสะนู เป็นว่าวที่มีรูปร่างโดดเด่นและเป็นเอกลักษณ์ของชาวอีสาน เป็นว่าวที่มีเสียง

การทำนายปริมาณน้ำฝนจากการเล่นว่าวสนู ซึ่งเป็นภูมิปัญญาที่สำคัญอย่างหนึ่งของคนอีสาน
เราจะขึ้นว่าวในตอนกลางคืน  ตัวว่าวสนูมีลิ้นติดอยู่ที่บ่าของว่าวทำให้เกิดเสียงเวลาชัก ถ้าลมหมดเมื่อว่าวตกลงสู่พื้นดินเวลาใดสามารถทำนายปริมาณฝนได้  เช่น

ถ้าว่าวตกก่อน 3 ทุ่ม แสดงว่าปีนั้นจะแล้งจัด จะต้องเตรียม “ข้าวดอ” ก็คือ ข้าวอายุสั้น
เอาไว้ปลูก

ถ้าว่าวตกก่อนเที่ยงคืน แสดงว่าจะมีฝนปานกลาง แต่ถ้าว่าวตกตอนรุ่งเช้าหรือไม่ตกเลย แสดงว่า ปีนั้นจะมีน้ำมาก ต้องเตรียมพันธุ์ข้าวที่ทนน้ำท่วม เช่น ข้าวขี้ตมขาวใหญ่  ข้าวสายบัว  ภูมิปัญญาเรื่องว่าวสนู นี้ คนอีสานยังใช้กันอยู่นะคะ เพียงแต่ไม่ได้จดบันทึกไว้

ปริมาณน้ำฝนมากหรือน้อยก็จะสัมพันธ์กับพันธุ์ข้าวที่จะปลูก การมีข้าวหลากหลายสายพันธุ์ก็ดีแบบนี้เอง
…เลือกพันธุ์ข้าวให้เหมาะสมกับปริมาณน้ำฝน

ลองคิดเล่นๆ นะคะว่า ..ถ้าเราปลูกข้าวสายพันธุ์เดียวมาตลอด…จะเกิดอะไรขึ้น

แน่นอนเลยว่า พันธุ์ข้าวพื้นเมืองที่ไม่เอามาปลูก จะค่อยๆ สูญพันธุ์ไป ข้าวสายพันธุ์เดียวซึ่งอาจจะไม่ใช่ข้าวท้องถิ่นไม่ค่อยทนต่อสภาพพื้นที่ ผลผลิตที่ได้อาจจะไม่เป็นไปตามที่คาดหวัง

โพสต์หน้า…จะพาไปดูตัวตะกวดอย่างใกล้ชิด และเราพยากรณ์ปริมาณน้ำฝนจากตะกวดได้ยังไง
อย่างเพิ่งร้องกรี๊ดๆ หรือ อุทาน คุณพระช่วยนะคะ …เราทำนายฝนจากหางตะกวดจริงๆ ค่ะ

 

 

#มูลนิธิสุขภาพไทย  #ภูมิปัญญาพื้นบ้านอีสาน  #สมุนไพรไทย   #ทำนายฝน

#สุขภาพชุมชนด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพ   #สสส.

https://www.thefest.com/Images/acetoto888/ https://www.thefest.com/Images/acegaming888/ https://www.thefest.com/Images/plazaslot/
slot thailand